İstismar edilen çocuklar davranışsal sorunlar ve duygusal sorunlar açısından risk altındadır. Çocuğa yönelik kötü muamelenin sonuçları kısa ya da uzun dönemde görülebilir. Çocuk istismarı bir çocuğun yetişkinlikte de sürebileceği duygusal ve davranışsal sorunlar geliştirmesine yol açabilecek bir stres etkenidir. İstismar edilen çocukların bazıları olumsuz sonuçlar açısından daha hassasken bazıları daha dayanıklıdır. Destekleyici çevresel ortamın, iyi anne-baba ilişkilerinin, güvenli bağlanma yaşantılarının varlığı gibi faktörlerin koruyucu etkenler arasında olduğu bilinmektedir. Bununla birlikte bunların olmaması ise risk faktörü olarak görülmektedir.

İyi bir ebeveyn ilişkisi tüm çocuklar için zorlu yaşam olaylarına karşı koruyucu olmakla birlikte, davranış sorunları olan hiperaktif çocuklarda durum daha da kritiktir. Bu çocukların ergenlikte bağlanma özellikleri açısından değerlendirildiği bir çalışmada davranım bozukluğu belirtilerinin de beraberinde olduğu durumlarda, güvensiz bağlanmanın normal kontrollere kıyasla daha sık görüldüğü ortaya konmuştur. Hiperaktivitesi olan bu çocukların ilerleyen yaşla birlikte ergenlik dönemlerinde, güvensiz bağlanma yaşantıları olduğunda istismar gibi zorlu bir yaşam olayı karşısında daha yüksek bir risk düzeyinde olacakları öngörülmektedir.

Bilindiği üzere hiperaktivitesi olan çocukların aşırı hareketli olmaları kazaları öngörmelerini engellemekte ve sıklıkla açıklanması güç olan yaralanmalara sebep olmaktadır. Bununla birlikte hiperaktivitesi olan çocukların aşırı hareketli ve dürtüsel davranışları olması sebebi ile ebeveynlerinin disiplin amacıyla duygusal ve fiziksel istismar içeren davranışlar sergilemeye daha meyilli oldukları, özellikle davranışsal problemlerin eşlik ettiği durumlarda ebeveynlerin uyguladığı fiziksel şiddetin de arttığı görülmektedir.

Tüm bunların sonucunda kötü muamele gören hiperaktivitesi olan çocuklar kendilerini daha değersiz, daha yetersiz, daha çaresiz hissedebilir, diğer insanları daha sinirli, kötü niyetli, dünyayı daha tehlikeli algılayabilirler. Böylece bu çocuklarda düşük benlik saygısı, öğrenilmiş çaresizlik, depresyon gibi belirtiler görülebilmektedir. Bu yüzden çocukla kurulan iyi anne-baba ilişkilerinin ve davranışlarının, güvenli bağlanma yaşantılarının varlığı gibi faktörlerin koruyucu etkenler arasında olduğu yadsınamaz bir gerçektir.

Evinç, Ş. G., & Foto-Özdemir, D. (2015). Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğunda Risk ve Sonuçları Açısından Çocuk İstismarına Bir Bakış. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 7(2), 166-177.